Poniższe opracowanie „Czym jest talent trenera i zawodnika” zostało napisane na podstawie książki Duńczyka Rasmusa Ankersena Andersena „Kopalnie talentów”. W wyniku rozmów z wybitnymi trenerami różnych kontynentów i różnych dziedzin sportu autor książki wysnuwa ogólne wnioski dotyczące szkolenia przyszłych mistrzów. Jego spostrzeżenia są niezwykle ciekawe, a zarazem odkrywcze. Można wręcz powiedzieć, że burzą dotychczasowe podejście do kwestii talentu. Autor nie powiela w swoim dziele banałów, a wytycza raczej nowe kierunki myślenia, dodając do swoich obserwacji wyniki badań innych uczonych. Przedstawione poglądy pozwalają myśleć o odnoszeniu sukcesów nawet w niewielkim środowisku, ponieważ znacznie rozszerzają horyzonty poszukiwań uzdolnionej młodzieży, każe patrzeć na rozwój talentu inaczej niż przez pryzmat obecnego rezultatu, warunków fizycznych czy posiadanej bazy szkoleniowej. Daje to przewagę nauczycielom i trenerom dociekliwym, analizującym wiele aspektów i konsekwentnych w swoim działaniu. Myślę, że przedstawione opracowanie oddaje klimat tych rozważań, zawiera dużą wiedzę i inspiracje do sięgnięcia po publikację, bo dzieło Ankersena, to wyjątkowa książka.

Poszukiwanie wskazówek jakie kroki powinni podjąć nasi nauczyciele aby poprawić swój współczynnik wyłaniania talentu. Kryje się za tym właściwa identyfikacja i rozwój talentu.

Uwalnianie potencjału może odbywać się w rozmaity sposób i nauczyciel powinien być świadomy jak patrzeć na każde dziecko, gdzie mogą drzemać ukryte zdolności. Chodzi o zdolność dostrzegania talentów tam gdzie nie widzą go inni.

Geny maja wpływ jak nasz organizm reaguje na trening. Pewnym jednostkom łatwiej dostosować się do warunków treningowych i dokonać szybszych postępów. Osiąganie wspaniałych rezultatów opiera się na wykorzystaniu mocnych stron zawodnika oraz dawaniu ludziom szans na dostosowanie się do ich predyspozycji. Wpływ genetyki na sukces w dużej mierze zależy od dyscypliny sportu. Ktoś z niedostateczną ilością szybko kurczliwych włókien nie będzie sprinterem najwyższej klasy.

Wrodzony talent istnieje, ale nie zna granic geograficznych. Geny nie dadzą odpowiedzi kto zostanie mistrzem olimpijskim ale mogą powiedzieć kto nie ma na to najmniejszych szans. Wielu ludzi obdarzonych talentem przepadli, ponieważ nie mieli motywacji i nie natrafili na odpowiednich trenerów. Nie trzeba mieć nadludzkich genów, chodzi raczej o to aby żaden z nich nie był słaby. Jednak w grach skomplikowanych słabe geny można rekompensować innymi. Zawodnik może być mniej skoczny ale posiadać doskonałą technikę.

W naszej dyscyplinie preferowany jest wysoki wzrost Mając wysoki wzrost nie musisz zostać wybitnym siatkarzem ale masz zapewne na to większe szanse od innych.

Wrodzony talent nie decyduje o wszystkim ale często jest biletem wstępu do rywalizacji o najwyższe laury. Ale bez tego talentu też można się wspaniale rozwijać, ale nie będzie się miało możliwości walczyć z najlepszymi. W każdej dziedzinie życia istnieje minimalna liczba wrodzonych zdolności bez których nie wejdziesz na szczyt.

Talent to zdolność przekuwania potencjału w sukces. W rzeczywistości chodzi o wiarę. Wiarę w to czego możesz dokonać.

Szukaj talentów do swojej grupy ale gdy już ja skompletujesz przestań się zastanawiać tylko pracuj nad tym co masz. Jest wiele kobiet śpiewających i wyglądających lepiej niż Madonna, ale tylko jej udało się zagospodarować swoje uzdolnienia i uzyskać korzyści.

Trener Jamajskich biegaczy powiedział: uwielbiam pracować z tymi którzy chcą za wszelka cenę dostać drugą szansę i udowodnić , ze wcześniej ktoś się pomylił. Z założenie unikam zawodników o których mówi się że są pewniakami tylko szukam tych którzy mogą najbardziej się rozwinąć (ciche talenty). Takie ciche talenty można znaleźć wszędzie i występują one częściej niż nam się wydaje.

Michael Jordan w wieku 16 lat nie został przyjęty do reprezentacji swojego liceum, ponieważ uważano że jest za słaby. Za 15 letniego Ronaldo klub z Flamengo nie chciał nawet zapłacić za bilet autobusowy.

Chodzi o to aby nauczyć się dostrzegać cechy dużego potencjału, który nie znalazł jeszcze odzwierciedlenia w wynikach.

Wskazówki do odkrywania cichych talentów.

LICZY SIĘ DROGA KTÓRA DOCHODZISZ DO CELU

Błędem jest skupianie się na wynikach osiąganych przez dana osobę w danym momencie. Trzeba spojrzeć nieco szerzej na zawodnika, w jego motywacje , sposób myślenia i wyznawane wartości

Świetne rezultaty dziś nie oznaczają równie dobrych rezultatów jutro i odwrotnie kiepskie dzisiejsze wyniki nie świadczą o braku perspektyw w przyszłości. Często uczniowie urodzeni w IV kwartale przegrywają rywalizacje z urodzonymi na początku roku i nie zyskują aprobaty trenerów.

Dla wspomnianego trenera Jamajskich biegaczy nieważne są aktualne wyniki podopiecznych ale okoliczności które do nich doprowadziły i potencjał jaki wciąż można wykorzystać. Znając przeszłość łatwiej można przewidzieć przyszłość, im lepsi są bez profesjonalnej opieki tym większy drzemie w nich potencjał.

Traktowanie sprawy zerojedynkowo: ktoś jest dobry lub nie, pozbawia szansy wybicia się połowy młodzieży nie wnikając w ich wyjątkową historię dojścia do aktualnego momentu.

W rzeczywistości o osobie znacznie więcej niż gołe liczby mówią okoliczności w jakich wypracowała swoje osiągnięcia. Aby poznać te okoliczności trzeba mieć odwag zbliżyć się do zawodników zadając im pytania nie „co?” Lecz „jak?” i „dlaczego?”. Powinieneś znać historię swoich zawodników, wiedzieć wszystko o tym przez co przeszli, aby się tu znaleźć.

SŁABOŚCI TO CZĘSTO ZAKAMUFLOWANE OKAZJE

Wynik = potencjał – przeszkody.

Przeszkody to złe nastawienie, niewłaściwe wzorce, brak pewności siebie, doświadczenia czy wiedzy. Aby lepiej dostrzec talent należy wyeliminować lub okiełznać przeszkody. Problemy są zwiastunem potencjału, ponieważ pokazują kierunek działań w celu ich wyeliminowania aby w pełni ujawnił się potencjał i dają nadzieję że usunięcie przeszkód pozwoli na dalszy rozwój.

ZAGLĄDAJ TAM GDZIE NIKT NIE PATRZY

Zaglądaj tam gdzie nikt nie patrzy. Zawężając pole poszukiwań ryzykujemy, że przegapimy kogoś z nadprzeciętnym talentem tak samo jak i nie powinno się ograniczać do pewnego modelu mistrza, ludzie są różni, nie ma jednej drogi do osiągnięcia celu, jednej prawdy, czy jednej metody. Do zwycięstwa można dojść najrozmaitszymi ścieżkami. Garrincha rozwijał się wolniej od rówieśników, miał jedną nogę o 6 cm krótszą i kolejne kluby nie chcieli przyjąć go do swojej sekcji. Ważne jest w rozpoznawaniu talentów przyjęcie odpowiedniej perspektywy. Nie należy ulegać oraz popularniejszej presji odrzucania ludzi po przejściu przez nich rozmaitych testów i sprawdzianów. Ludzie często swój prawdziwy potencjał ujawniają znacznie później.

PASJA PRZEDE WSZYSTKIM

Cytowany trener mówi: warunki są spartańskie, klub zaspakaja tylko elementarne potrzeby zawodników, a trener nie prosi ich o opinię na temat warunków – uważnie jednak obserwuje ich reakcje i wyciąga wnioski kto ma szanse na osiągnięcie sukcesów biorąc pod uwagę: czy interesuje ich wynik czy praca w komfortowych warunkach, czy cechuje ich pasja i chęć dokonywania postępów każdego dni. Najważniejsze w tym nie jest to co mówią ale to czego nie mówią. Gdy zawodnicy dochodzą do pewnego poziomu to nie zadaje im się pytania:

„Co możesz zrobić dziś” ale „jak dziś możesz poprawić swój jutrzejszy wynik”

Trener osobiście nie przepada za słowem talent ponieważ nie utożsamia się go z głodem sukcesu i ciężka pracą. Trzeba przewartościować to słowo aby kojarzyło się z ogromną chęcią dążenia do celu bez względu na to ile czasu miałoby t zająć.

Duckworth nazwała tą cechę grit (ang. Twardy charakter) opracowała 3 minutowy test do mierzenia tej cechy poprzez potwierdzanie prawdziwość stwierdzeń typu: „kończę wszystko co zaczynam” lub „często wyznaczam sobie cel a potem realizuję inny”

Wyniki doświadczenia i statystyki są oczywiście ważne, ale w żadnym wypadku nie są wszystkim czego potrzeba aby ocenić zdolności. Trzeba opierać się na mniej uchwytnych cechach charakteru zamiast na standardowych umiejętnościach.

Trenerzy chcą wyników tu i teraz i brakuje im odwagi, sparaliżowani strachem przed popełnieniem błędu aby ryzykować i stawiać na zawodników którzy swój największy potencja pokażą za parę lat. Uczestniczą wiec w zawodach w unikaniu pomyłek nie mając szans na znalezienie wspaniałego nieoszlifowanego diamentu.

Rezultaty uzyskiwane podczas oceny talentów z pewnością mogą zasugerować, że dana osoba ma talent, ale nie jest to regułą. Świetny potencjał nie zawsze objawia się na kartce z wynikami.

Zazwyczaj zatrudniamy ludzi z powodu ich umiejętności i zwalniamy z powodu podejścia do pracy - zacznij więc zatrudniać z powodu podejścia do pracy!!!

Nie mów tylko wsłuchaj się w historię i przyczyny które napędzają wyniki oraz w to czego ludzie nie mówią.

KTO WCZEŚNIE ZACZYNA NA SZCZYT SIĘ WSPINA

Takie tuzy amerykańskiego futbolu jak Pele, Ronaldinho, Rolando czy Ziko dorastali w skrajnej biedzie codziennie grając na ulicy po kilka godzin dziennie. Jest to wypracowana przewaga której nie da się odrobić w przyszłości. Najlepsi charakteryzują się tym, że ćwiczyli bardzo często i wcześnie zaczynali (patrz dzieci trenerów). Droga do sukcesu bardziej niż sprint przypomina maraton. Ustalono, że do osiągniecia klasy światowej w jakiejkolwiek dyscyplinie potrzeba spędzenia 10 tys. godzin na treningu. Tak więc nie talent tutaj decyduje. Ci wszyscy którzy sądzą, że talent zwalnia z wytrwałej pracy sami są winni swoim późniejszym rozczarowaniom. Najlepszymi zostają ci którzy najwięcej trenują. Nikt nie osiągnął sukcesu bez wylewania potu i tysięcy godzin ciężkiej pracy.

Okazuje się, że samokształcenie w osiągnięciu sukcesu odgrywa również ważna rolę, dlatego nauczyciele powinni inspirować młodzież do takiej pracy po treningu bez względu na ich zaangażowanie w trening.

Ci co osiągają sukcesy mówią, że od początku byli wychowywani na zwycięzców.

Czasami pomaga przypadek jak w wypadku kenijskich dzieci, które codziennie biegały do szkoły oddalonej nieraz o kilkadziesiąt kilometrów, brak perspektyw na jakakolwiek inną karierę lub zwykła nuda były często tym czynnikiem który popychał w stronę sportu.

Każdy chłopak w Brazylii kopie piłkę na ulicy już od 5 roku życia osiągając granicę 10 tys. godzin już w wieku 13 lat – ludzie na zachodzie bardzo rzadko są w stanie osiągnąć podobne wyniki.

Jeżeli zawodnik nie nabędzie pewnych umiejętności w tym czasie, bezpowrotnie traci okazję na znalezienie się wśród najlepszych. Aby stanąć na szczycie należy być przygotowanym na konieczność ciągłego rozwoju i liczne zmiany. Każdy kolejny rekord podnosi poprzeczkę wymagań.

Przed młodzieżą z Zachodu staje konieczność wyboru z szerokiej gamy możliwości. Jest to tzw. „paradoks wyboru”, który powoduje, ze czasami trudno się na coś zdecydować, gdyż każda możliwość wydaje się istota i ponętna. Stare przysłowie mówi: „ jeżeli chcesz osiedlić się na wyspie spal łodzie”. Skoro dzieci nie mają jeszcze zainteresowań być może należałoby zachęcić ich do robienia czegoś co polubią z czasem.

Im bardziej zaawansowane umiejętności musimy zdobyć tym wcześniej powinniśmy zacząć pracę. Postępu w mniejszym wymiarze dokonać może jednak każdy.

Musimy zrozumieć że najlepsi w swoim fachu są skupieni na jednym celu i że dziecko nie zawsze czuło będzie żal związany z niewykorzystanymi szansami rozwoju.

Osiąganie międzynarodowej pozycji wymaga wytrwałości pracy w młodym wieku, ale drzwi do postępu w mniejszej skali są otwarte dla każdego.

WIARA CZYNI CUDA

Przepis na wspaniałe rezultaty w dowolnej dziedzinie zawsze zawiera potężna dawkę wiary w siebie. Umiejętność obudzenia w sobie i innych przekonania, że odniesiemy zwycięstwo jest kluczowe w odniesieniu sukcesu. Wątpliwości z kolei mogą zepsuć każdą okazję i są głównym powodem tego, że ludziom nie udają się rzeczy których normalnie mogliby dokonać. Gdy brak nam pewności w siebie odczuwamy napięcie, obawiamy się najgorszego i zwiększamy prawdopodobieństwo porażki. Największy dowód na to stwierdzenie, to w medycynie efekt placebo, który nie tylko dotyczy złudzenia pacjentów ale dokonują się również przemiany w strefie biologicznej.

Dokonania wielu zawodników trenujących w grupach z dużymi osiągnięciami pozwala na irracjonalną wiarę, że jeśli oni mają sukcesy w danych warunkach, to ja mogę odnieść go również. Wiara ta pozwala im osiągnąć to co innym wydaje się nieracjonalne.